KNSB ontmoet KNSB

Schaken en schaatsen gaan in de vijfde ronde van het West-Fries kampioenschap hand in hand. De deelnemers zijn te gast bij Attaqueer uit Nibbixwoud dat zijn speelavonden in ijsclubkantine ’t Sluisven heeft.
Tussen twee ramen hangt een foto van een verlichte ijsbaan. Met een prachtige ijsvloer. IJsclub Nibbixwoud is op 22 december 1907 opgericht en het 100-jarig bestaan werd gevierd met onder anderen een receptie op de voorlaatste zaterdag van 2007. Die winter is niet de boeken ingegaan als een spectaculaire, maar voor de Nibbikker schaatsliefhebbers wel. Want slechts één dag gedurende die vier, vijf koudere maanden werd de 400-meterbaan opengesteld en dat was op de jubileumdag. ’s Avonds tijdens de receptie ging menig spreker in op die toevalstreffer. De ochtend na het feest trad de dooi dermate snel in, dat het toen al niet meer verantwoord was de schaatsen onder te binden.
Hoog aan de korte muur van de kantine hangt een prachtig geschilderd drieluik van een winters tafereel. Een van de cadeaus die de eeuweling toen heeft gekregen. Een schaker kan niet urenlang met zijn hoofd gebogen de plus- en minpunten van de stelling beoordelen en af en toe kijkt hij op. Bij Attaqueer biedt dat een plezierige aanblik. Schaatsende kinderen, schaatsende volwassenen, het amusante kunstwerk heeft een mooie plaats gekeken.
Attaqueer is ook de club van het BMW-toernooi. Niet gesponsord door een bekend automerk, maar bekend om de boerenkool met worst. Inderdaad, winterkost. Al vele edities komen schakers van heinde en verre om op een zaterdagmiddag eerst enkele rondjes rapid te spelen om rond de klok van half zes van de maaltijd te genieten. De schaakborden op de tafels maken plaats voor de etensborden die groot genoeg zijn voor een paar scheppen boerenkool, een kuiltje voor de jus en er bovenop een halve rookworst. Een uurtje later wordt er weer verder gerapidschaakt. In 1996 doet ook Piet Reus uit Andijk, nu in de race om de West-Friese titel, mee. De routinier van de club Schaaklust zegt de organisatie toe een deel van zijn land beschikbaar te stellen om er boerenkoolplantjes te laten groeien. Ze krijgt de struiken dan gratis voor het volgende toernooi.
Op de eerste vrijdag van april is het boerenkoolseizoen ten einde, maar op deze avond met West-Friese spelers valt er wel wat te eten. In de gezellige kantine staan schaaltjes met pistache-, cashew- en borrelnootjes klaar. De veertien WFK-gangers zitten tegenover de bar, tien leden van de gastvereniging spelen in het gedeelte achter de bar hun partijen uit de clubcompetitie die drie onderdelen telt. Halverwege de maand worden steeds 5-minutenpartijen gespeeld, de laatste vrijdag van de maand is de rapidavond en op de overige dagen staat het klassieke schaak op het programma.
Attaqueer is een van de kleinere verenigingen in West-Friesland, maar wel een met een bepaalde reputatie. De club is in 1974 opgericht. Het 5-jarig bestaan wordt in september 1979 gevierd met een levend schaakspel. Moeders van de jongste leden zijn maanden in de weer geweest om kostuums voor hun kinderen te maken. De jeugd neemt plaats op een schaakbord, waarop Max Euwe en de burgemeester van Wognum (toen een zelfstandige gemeente; het dorp Wognum was de vestigingsplaats van Attaqueer) een partij spelen. De oud-wereldkampioen heeft in die tijd een volle agenda. Op Attaqueers jubileumdag landt hij op Schiphol en wordt door de organisatie opgehaald. Zonder nachtrust begint de Amsterdamse grootmeester aan de partij. Onder prachtige weersomstandigheden begeleidt Max Euwe de kinderen zelf naar de velden waarop ze moeten staan. Zijn honorarium mag worden gestort in het fonds dat zijn naam draagt.
Attaqueer is ook de club van het vrouwentoernooi dat in de jaren tachtig op de kalender staat. Op 31 maart 1990 trekt de viering van het tweede lustrum liefst 81 deelneemsters. Er is een speciale eregroep, waarin Sylvia de Vries uit Wormer wint voor Erika Belle, Käty van der Mije-Nicolau en Jessica Harmsen.
De laatste jaren is het wat rustiger bij Attaqueer. Een aantal seizoenen ontbreekt een Attaqueer-deelnemer op het West-Fries kampioenschap en de vereniging ontvangt het reizende schaakcircus niet meer. Voor het eerst sinds vrijdag 13 februari 2009 wordt er West-Fries geschaakt in Nibbixwoud en ook de aanwezigheid van Gerard Beerepoot, als vertegenwoordiger van de club, valt op. Hij heeft de laagste rating, maar staat na vijf ronden met twee punten keurig in de middenmoot.
Schaatsen en schaken. Net als in Sotsji draait het in Nibbixwoud uit op een secondenspel. Koploper Peter Holscher raakt tegen concurrent Piet Reus een licht stuk achter. Wordt in hun partij de basis gelegd voor de gouden medaille van het West-Frieskampioenschap? Peter biedt echter geweldige tegenstand. In verloren positie tilt hij de eindspeltechniek naar een hoger niveau. Nog net voor de honderdste zet en met vijf tellen op de klok bereikt hij voor de derde keer dezelfde stelling. Artistiek schaatsen noemen we kunstschaatsen, dit is artistiek schaken. Kunstschaken.

Piet Reus – Peter Holscher ½-½
Zelden zal de spanning zo hoog zijn opgelopen als in de strijd tussen Piet Reus en Peter Holscher. In een Franse partij besluit zwart om niet te rokeren. Wit zorgt snel voor druk op de koningsvleugel. Hij heeft lang gerokeerd en krijgt via de half open c-lijn wat tegengas. Als de koploper een centrumpion wint, begint het spektakel. Hij kan een tweede pion winnen (27. … Txh5), maar zijn opponent heeft veel ruimte en zijn stukken staan goed opgesteld voor een gevaarlijk ogende aanval. Peter maakt een andere keuze en dat kost hem een paard.
Niet veel later stappen de twee titelkandidaten het eindspel binnen met een toren plus loper voor Piet en een toren voor Peter. Een actieve koning en een vrijpion op de h-lijn vormen zwarts compensatie. Toch lijkt het erop dat de ranglijstaanvoerder op zijn eerste nederlaag afstevent. Wit heeft ondertussen twee sterke centrumpionnen, maar hij let meer op de Zwaagse h-pion die de derde rij bereikt. Hij geeft zijn loper om dreigende promotie af te wenden. Met een pion extra zijn er nog steeds winstkansen voor de Schaaklust-routinier die bovendien redelijk meer tijd kan verbruiken. Het lukt Peter echter om de witte a-pion te veroveren, waardoor hij opnieuw een randpion als vrijpion heeft. Dan ziet de stelling er al remise-achtig uit. Piet raakt zelfs op materiële achterstand, als hij zijn centrumpionnen verliest na zwarts a-pion te hebben geslagen. In hevige tijdnood doet zwart steeds de beste zetten en kan zetherhaling afdwingen om de remise veilig te stellen. Dan heeft hij nog vijf seconden over.

Piet Reus – Peter Holscher ½-½

Peter van der Schee – Bas Dudink ½-½
Voor de derde keer op rij neemt Peter van der Schee het met wit op tegen Bas Dudink. De voorgaande partijen werden in Andijk gespeeld en in de eerste schreven beiden geschiedenis door na 33 zetten nog niets te hebben geslagen.
Opvallend is nu dat met de eerste drie zetten alleen het koningspaard van zwart in actie komt. Dat springt uiteindelijk naar b6 om daar te herstellen van de inspanningen. Net als vorig seizoen doen de twee niet voor elkaar onder. Wit staat een tikkeltje actiever. Hij verdubbelt de torens op de open e-lijn, maar het uitgeruste paard gooit die tijdelijk dicht.
De dames en alle torens worden geruild en in het eindspel beschikt Peter over een paard en Bas over een loper. Wit heeft zijn pionnen meer naar voren. Er zit geen progressie in, omdat beide spelers niets kunnen forceren. Zwart valt een achtergebleven en verdedigde b-pion aan, maar moet opletten dat hij de witte koning in het centrum geen ruimte geeft voor een gevaarlijke actie. Kort na de eerste tijdcontrole zijn ze tevreden met remise.
1. e4 Pf6 2. e5 Pd5 3. c4 Pb6 4. d4 d6 5. exd6 exd6 6. Pc3 Pc6 7. Le3 Le7 8. Ld3 0-0 9. Pge2 Lg4 10. 0-0 Pb4 11. Tc1 Pxd3 12. Dxd3 c6 13. b3 d5 14. c5 Pd7 15. f3 Lh5 16. Pf4 Lg6 17. Pxg6 hxg6 18. Tfe1 Te8 19. Te2 Lf6 20. Tce1 Pf8 21. b4 Pe6 22. g3 Dd7 23. a4 Pg5 24. Lxg5 Lxg5 25. Kg2 Lf6 26. Txe8+ Txe8 27. Txe8+ Dxe8 28. De2 De6 29. Dxe6 fxe6 30. Pe2 e5 31. dxe5 Lxe5 32. Pc1 Kf7 33. f4 Lc3 34. Pd3 Kf6 35. Kf3 a6 36. g4 Ke6 37. h3 Kf6 38. Ke3 Ke6 39. Kf3 Kf6 40. Ke3 Ke6 41. Kf3.

Ronald Ritsema – Jaap Gorter ½-½
De laatste WFK-partij tussen Ronald Ritsema en Jaap Gorter stamt uit 2012 en is er een met een verhaal. In een van de spannendste kampioenschappen aller tijden moest Ronald, met wit, in de slotronde zijn opponent verslaan om de titelkansen te behouden. In dat geval zou hij gelijk met Rob van den Heuvel eindigen en zou er een barrage volgen. De huidige clubkampioen van Caïssa-Eenhoorn besloot luttele seconden voor de eerste tijdcontrole tot een kwaliteitsoffer en bleef daarna op de winst spelen. Alle overige partijen waren ondertussen afgelopen; Ronald wist dat hij aan remise niets had. De alles-of-niets-tactiek pakte verkeerd uit en het punt ging naar Jaap die een beroerde start van het toernooi – nul uit twee – een sterk vervolg gaf. Met 4½ uit vijf kwam hij zelf uiteindelijk een half punt te kort om met Rob op gelijke hoogte te komen.
Maar er gelden nu andere belangen. Na Nibbixwoud zijn er nog twee ronden te gaan en de verschillen in de top zeven blijven klein. Ronald en Jaap houden de stelling aanvankelijk gesloten en dat wordt mooi geïllustreerd na twaalf zetten, als van de zestien velden in en om het centrum (het vierkant c3-c6-f3-f6) er slechts drie leeg zijn. Daarna komt er wat leven in de brouwerij. Aan een afruil van in totaal zes lichte stukken houdt zwart pionwinst over. Maar hij heeft ook dubbelpionnen op de b- en e-lijn en minder actieve stukken. Niet veel later wordt de remise-uitslag op de notatieformulier geschreven.
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pf3 f5 4. e3 c6 5. b3 Pf6 6. Ld3 Ld6 7. 0-0 De7 8. Lb2 0-0 9. Pbd2 Pe4 10. Pe5 Pd7 11. Pdf3 Pdf6 12. a4 Ld7 13. c5 Lc7 14. b4 a6 15. De2 Pg4 16. h3 Pxe5 17. Pxe5 Le8 18. b5 axb5 19. axb5 Txa1 20. Txa1 Lxe5 21. Lxe4 fxe4 22. dxe5 cxb5 23. Ld4.

Lukas Boots – Jasper Seelemeijer 0-1
Jasper Seelemeijer is in de vijfde ronde de opvallendste speler. Tegen Lukas Boots ontpopt hij zich als enige winnaar van de avond; de overige zes partijen eindigen in remise.
Lukas vertegenwoordigt op het West-Fries kampioenschap De Pionier, maar is bepaald geen onbekende voor Jasper. Ze komen elkaar tegen op de clubavonden van Aartswoud en zijn ploeggenoten in het tweede bondsteam dat in de tweede klasse B achter KTV op de tweede plaats is geëindigd.
Twee jaar geleden verloor Lukas, toen ook met wit, door te veel stukken te passief te houden. Daar is nu geen sprake van. In de eerste fase heeft hij het initiatief, maar opvallend genoeg verliest wit dat na pionwinst. De stelling valt open en daar maakt Jasper meteen gebruik van door bezit te nemen van de open e-lijn. Na torenruil kan hij dankzij een actieve koning zijn materiële achterstand omzetten in een voorsprong. De monarch fungeert als derde stuk om een vrijpion op de c-lijn naar de overkant te brengen. Ook de laatste torens verdwijnen van het bord en daarna is wit niet bij machte promotie te verhinderen.
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 g6 4. d4 exd4 5. Lg5 f6 6. Lh4 Lc5 7. 0-0 d6 8. h3 De7 9. c3 d3 10. Dxd3 Ld7 11. b4 Lb6 12. a4 a5 13. bxa5 Pxa5 14. Pbd2 Ph6 15. Lb5 c6 16. Lc4 Pf7 17. Lxf7+ Kxf7 18. e5 Lf5 19. Dxd6 Dxd6 20. exd6 Tad8 21. Pd4 Lxd4 22. cxd4 Txd6 23. Pf3 Te8 24. Lg3 Td5 25. Ta3 Te7 26. Tc1 g5 27. Tc5 Txc5 28. dxc5 Te4 29. Lc7 Pc4 30. Tb3 Lc8 31. Tb4 h6 32. Kh2 Ke7 33. Kg1 Ke6 34. Ph2 f5 35. f3 Td4 36. Pf1 Kd5 37. Lg3 Kxc5 38. Tb1 Kd5 39. Lf2 Td3 40. Ta1 f4 41. Ph2 c5 42. Pg4 Lxg4 43. hxg4 b6 44. Le1 Pe3 45. Tb1 Kc6 46. a5 bxa5 47. Lxa5 Td1+ 48. Txd1 Pxd1 49. Kf1 Pe3+ 50. Kf2 Pd5 51. g3 fxg3+ 52. Kxg3 c4 53. Ld2 c3 54. Lc1 Pf4 55. Le3 Kd5 56. Kf2 Kc4 57. Kg3 Kd3 58. Lxf4 gxf4+ 59. Kxf4 c2.

Rik Slaman – Fred Avis ½-½
Met een beetje fantasie zou je kunnen zeggen dat na vijf ronden het klassement in drieën kan worden opgedeeld. Er zijn zeven titelkandidaten en tussen de onderste zeven spelers zit slechts een half punt verschil. Daardoor wordt de middenmoot gevormd door één deelnemer: Rik Slaman.
Hij probeert tegen Fred Avis wel om bij de achtervolgers op koploper Peter Holscher aan te pikken. In het vroege middenspel wint wit een pion. Aan de pionnenmeerderheid op de koningsvleugel (drie om twee) kleeft een klein nadeel: er zit een mat achter de paaltjes in de stelling. Als er veel is geruild, heeft Rik nog steeds niet zijn toren op a1 en de loper op c1 gebruikt. In een toreneindspel met voorts een zwarte loper en een wit paard houdt Fred met actief spel zijn opponent dermate bezig, dat beiden na de eerste tijdcontrole tevreden zijn met remise.
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Pf6 4. d3 d5 5. exd5 Pxd5 6. c3 Le7 7. 0-0 0-0 8. Te1 f6 9. d4 Kh8 10. dxe5 Pb6 11. Dxd8 Lxd8 12. Lb3 fxe5 13. Pxe5 Pxe5 14. Txe5 Lf6 15. Te2 Lf5 16. Lc2 Tad8 17. Pa3 Lxc2 18. Pxc2 Td1+ 19. Te1 Txe1+ 20. Pxe1 Pc4 21. Pc2 Td8 22. Pe3 Lg5 23. Kf1 Pe5 24. Ke2 Pd3 25. g3 h5 26. f4 Lf6 27. Tb1 c5 28. c4 Pxc1+ 29. Txc1 Lxb2 30. Tb1 Ld4 31. Txb7 Te8 32. Tb3 Te6 33. a3 g6 34. h4 Ta6 35. Kf3 Kg7 36. Pc2 Lf6 37. Tb7+ Kf8 38. Tb8+.

Gerard Beerepoot – Co Buysman ½-½
Gerard Beerepoot speelt in de Nibbixwoudse ijsclubkantine een echte thuiswedstrijd en regelmatig komen clubgenoten kijken hoe hij het doet. De witspeler stelt ze tegen Co Buysman niet teleur. Met de remise brengt hij zijn totaal op twee punten en draait keurig mee in het sterke gezelschap.
Van begin tot eind gaat de strijd aardig gelijk op. Er worden zes lichte stukken geruild en dat is in het voordeel van zwart die zijn iets mindere stelling kan verbeteren. Met 27. … Lf4 had hij misschien aan meer dan remise kunnen denken. Zwart gaat echter in op dameruil en als bovendien de laatste torens in het doosje belanden, ontstaat er een eindspel met lopers van ongelijke kleur. Mede door een vrijpion op c4 kan Co zijn opponent wat meer velden afnemen, maar hij moet ook opletten dat Gerard niet met zijn a- en b-pion gaat lopen. Kort na het ingaan van de tweede tijdfase tekenen de twee de vrede.
1. d4 e6 2. c4 Pf6 3. e3 b6 4. Pc3 d5 5. a3 Le7 6. b4 dxc4 7. Lxc4 0–0 8. Lb2 Lb7 9. Pf3 c6 10. 0–0 Pa6 11. Te1 Pc7 12. Lb3 c5 13. dxc5 bxc5 14. b5 Pcd5 15. De2 Pxc3 16. Lxc3 Db6 17. Pe5 Tfd8 18. a4 Pe4 19. Tac1 Pxc3 20. Txc3 Dc7 21. Pc4 Ld5 22. e4 Lxc4 23. Dxc4 De5 24. Td3 Txd3 25. Dxd3 Td8 26. De3 Lg5 27. Dg3 Dxg3 28. hxg3 Td4 29. f4 Ld8 30. Td1 Txd1+ 31. Lxd1 c4 32. Kf2 Kf8 33. Ke2 Ke7 34. g4 f6 35. Lc2 h6 36. Kf3 La5 37. e5 fxe5 38. fxe5 g5.

Rob Bijpost – Carlo Oud ½-½
Na drie verliespartijen pakt ook Carlo Oud zijn puntjes mee. Daardoor blijven in de onderste helft van de ranglijst de verschillen klein. Rob Bijpost, die nog op zijn eerste zege wacht, zet hem meteen onder druk. Wit wint twee pionnen, maar het lukt hem niet om verder te komen dan remise.
1. b4 e5 2. a3 Pf6 3. Lb2 d6 4. e3 Le7 5. c4 Pbd7 6. Pf3 b6 7. Le2 Lb7 8. 0-0 a5 9. b5 0-0 10. d4 e4 11. Pg5 c5 12. d5 De8 13. Pc3 Lc8. Het verdere verloop is gereconstrueerd. 14. Dc2 Ld8 15. Pcxe4 Pxe4 16. Pxe4 f5 17. Pxd6 Dg6 18. Pxc8 Txc8 19. Lf3 Lc7 20. g3 Pe5 21. Lxe5 Lxe5 22. Tad1 Tf6 23. De2 Td8 24. Lg2 Ld6 25. e4 f4 26. e5 Tff8 27. e6 Dh6 28. Td3 Tf5 29. De4 Th5 30. h3 Te5 31. Dxf4 Dxf4 32. gxf4 Tf5 33. Tf3 g6 34. Te1 Kf8 35. Te4 Ke7 36. Kh2 Tdf8 37. Kg3 g5 38. Kh2 Lxf4+ 39. Kg1 h6 40. Kf1 T5f6 41. Ke2 h5 42. Td3 Td8 43. f3 h4.